Erfgoedbeheer
Welke data?
Dit thema bevat indicatoren over het en de zorg voor onroerend erfgoed: het beheersplan als instrument dat een langetermijnvisie voor onroerende goederen uittekent, de diverse aspecten van het archeologisch onderzoek in Vlaanderen, onroerenderfgoedrichtplannen en actieprogramma’s en handhavingsinstrumenten.
Nr. | Indicator | Datum meting |
---|---|---|
23, evreg 107 | Aantal onroerende goederen met beheersplan | 31 dec 2024 |
va5 | Beheersprogramma’s varend erfgoed | 31 dec 2023 |
83, evreg 112 | Geïntegreerde beheersplannen | 31 dec 2024 |
8 | Ingediende beheersplannen | 31 dec 2023 |
22 | Lopende beheersplannen | 31 dec 2024 |
93 | Oppervlakte gebieden met een beheersplan | 31 dec 2024 |
7 | Oppervlakte van beschermde goederen met een beheersplan | 31 dec 2024 |
Nr. | Indicator | Datum meting |
---|---|---|
evarch32 | Archeologierapporten | 31 dec 2024 |
evarch 35, evarch 36 | Eindverslagen | 31 dec 2024 |
evarch51 | Goedgekeurde maatregelen | 31 dec 2024 |
evarch 17 | Melding archeologienota’s en nota’s | 31 dec 2024 |
evarch44 | Opgestarte opgravingen | 31 dec 2024 |
evarch43 | Opgestarte vooronderzoeken met bodemingreep | 31 dec 2024 |
evarch33 | Oppervlakte opgegraven gebieden | 31 dec 2024 |
evarch 12 | Toevalsvondsten die leiden tot archeologisch onderzoek | 31 dec 2024 |
Nr. | Indicator | Datum meting |
---|---|---|
103 | Goedgekeurde actieprogramma’s | 31 dec 2024 |
82 | Goedgekeurde onroerenderfgoedrichtplannen | 31 dec 2024 |
92 | Oppervlakte onroerenderfgoedrichtplannen | 31 dec 2024 |
Nr. | Indicator | Datum meting |
---|---|---|
28 | Harde handhaving | 31 dec 2024 |
94 | Zachte handhaving | 31 dec 2024 |
Beheersplannen
Om de beheersdoelstellingen die in een {{> glossary beschermingsbesluit >}} staan opgesomd, te verwezenlijken kan voor alle beschermd onroerend erfgoed, inclusief een , of een deel ervan dat een op zichzelf staand geheel vormt, een worden opgemaakt. Het beheersplan geïntroduceerd in het Onroerenderfgoeddecreet vervangt het {{< herwaarderingsplan herwaarderingsplan >}} uit het Monumentendecreet en het landschapsbeheersplan uit het Landschapsdecreet. De herwaarderingsplannen en landschapsbeheersplannen blijven wel geldig tot de afloop van hun geldigheidsduur.
Het Onroerenderfgoeddecreet laat zakelijkrechthouders vrij om een beheersplan op te maken voor hun beschermd onroerend erfgoed. Wel kan het voor bepaalde onroerende goederen worden verplicht om een beheersplan op te maken om in aanmerking te komen voor een erfgoedpremie.
Archeologisch onderzoek
Wie werkzaamheden met een ingreep in de bodem wenst uit te voeren waarvoor een vereist is, is mogelijk verplicht om voorafgaand een te laten uitvoeren.
De indicatoren behandelen diverse aspecten van het archeologisch traject in Vlaanderen.
Onroerenderfgoedrichtplannen
Het Onroerenderfgoeddecreet introduceerde het als een nieuw instrument voor een strategisch en tegelijk uitvoeringsgericht onroerenderfgoedbeleid. Essentieel in de totstandkoming van onroerenderfgoedrichtplannen zijn de brede samenwerking met andere sectoren en besturen, de participatie van de lokale actoren, de uitvoeringsgerichtheid en de eventuele inzet van beleidsinstrumenten uit andere beleidsvelden.
De Vlaamse regering keurt een onroerenderfgoedrichtplan goed. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen onroerenderfgoedrichtplannen per thema en onroerenderfgoedrichtplannen per gebied. Beide plannen ontwikkelen een visie op maat ofwel voor een welbepaald thema, bijvoorbeeld religieus patrimonium, ofwel op maat van een afgebakend geografisch gebied, bijvoorbeeld een riviervallei. Een onroerenderfgoedrichtplan stimuleert een geïntegreerde benadering bij de ontwikkeling van het onroerend erfgoed om in samenwerking met andere sectoren en bestuursniveaus verschillende doelstellingen te formuleren en te realiseren. Via een aan het onroerenderfgoedrichtplan gekoppeld actieprogramma kan uitvoering worden gegeven aan de visie.
Een actieprogramma onroerend erfgoed somt de instrumenten en middelen op die ter beschikking staan van de administratieve overheden en die vanuit onroerenderfgoedoogpunt nuttig of noodzakelijk zijn om de toekomstvisie, aandachtspunten en beheersdoelstellingen uit het onroerenderfgoedrichtplan te verwezenlijken.
Onroerenderfgoedrichtplannen vervangen de ankerplaatsen als instrument om, voortbouwend op de beginselen vastgelegd in het Europees Landschapsverdrag uit 2000, een transversaal en meer participatief landschapsbeleid vorm te geven. Ze worden opgemaakt op basis van gegevens die zijn opgenomen in een of meerdere vastgestelde inventarissen onroerend erfgoed.
In een latere fase kan een onroerenderfgoedrichtplan geheel of gedeeltelijk worden vertaald in een , dat wordt afgebakend in een .
Handhaving
De specifieke van de regelgeving omtrent onroerend erfgoed valt uiteen in twee verschillende vormen:
- De ‘zachte’ handhaving met bestuurlijke instrumenten zoals de of ;
- De ‘harde’ handhaving die bestaat uit een mix van bestuurlijke en gerechtelijke handhavingsinstrumenten zoals de of de .:wq