=============
Erfgoedbeheer
=============

Indicatoren
===========


.. toctree::
   :maxdepth: 1

   21


Beheersplannen
--------------

.. toctree::
   :maxdepth: 1

   8
   22
   23
   93
   7
   83
   va5

Archeologisch onderzoek
-----------------------


.. toctree::
   :maxdepth: 1

   evarch17
   evarch51
   evarch43
   evarch44
   evarch33
   evarch32
   evarch35
   evarch12

Onroerenderfgoedrichtplannen
----------------------------


.. toctree::
   :maxdepth: 1

   82
   92

Handhaving
----------


.. toctree::
   :maxdepth: 1

   94
   28


Welke data?
===========

Dit thema bevat indicatoren over het :term:`beheer` en de zorg 
voor onroerend erfgoed.

Een aantal indicatoren handelt over het :term:`beheersplan` als instrument 
dat een langetermijnvisie voor onroerende goederen uittekent.

Een tweede groep indicatoren behandelt diverse aspecten van 
het :term:`archeologisch onderzoek` in Vlaanderen.

De zorg voor onroerend erfgoed betekent ook een controle op de 
naleving van de regelgeving. De regelgeving voorziet verschillende 
instrumenten van bestuurlijke en gerechtelijke handhaving.

Beheersplannen
==============

Om de beheersdoelstellingen die in een :term:`beschermingsbesluit` staan opgesomd, te 
verwezenlijken kan voor alle beschermd onroerend erfgoed, 
inclusief een :term:`erfgoedlandschap`, of een deel ervan dat een op zichzelf staand 
geheel vormt, een :term:`beheersplan` worden opgemaakt. Het beheersplan geïntroduceerd
in het Onroerenderfgoeddecreet vervangt het :term:`herwaarderingsplan` uit het Monumentendecreet
en het landschapsbeheersplan uit het Landschapsdecreet. De herwaarderingsplannen en 
landschapsbeheersplannen blijven wel geldig tot de afloop van hun geldigheidsduur.

Het Onroerenderfgoeddecreet laat zakelijkrechthouders vrij om een beheersplan op te maken
voor hun beschermd onroerend erfgoed. Wel kan het voor bepaalde onroerende goederen
worden verplicht om een beheersplan op te maken om in aanmerking te komen voor een 
erfgoedpremie. Voor kerken geldt bijvoorbeeld een bijkomende verplichting, namelijk 
het opstellen van een :term:`kerkenbeleidsplan`. 

Het beheersplan kan, maar moet niet de volledige 
bescherming van onroerend erfgoed bevatten. Het kan ook voor een deel van een bescherming of 
voor verschillende beschermingsstatuten ineen. Zo kan een beheersplan voor een
beschermd :term:`stads- en dorpsgezicht` ook een beschermd :term:`monument` bevatten dat
binnen dit stads- of dorpsgezicht gelegen is.

Zakelijkrechthouders kunnen zelf beheersdoelstellingen formuleren in hun 
beheersplan, los van de :term:`beheersdoelstelling` van het beschermingsbesluit.

Het Onroerenderfgoeddecreet stimuleert beheersplanning via financiële stimuli zoals de
:term:`onderzoekspremie` of het vrijstellen van toelatingsaanvragen. Handelingen of
werkzaamheden die werden opgenomen in een goedgekeurd beheersplan en er
expliciet in zijn vrijgesteld, vereisen geen bijkomende toelating meer.

Archeologisch onderzoek
=======================

Wie werkzaamheden met een ingreep in de bodem wenst uit te voeren 
waarvoor een :term:`omgevingsvergunning` vereist is, is mogelijk 
verplicht om voorafgaand een :term:`archeologisch onderzoek` te laten 
uitvoeren.

De indicatoren behandelen diverse aspecten van het archeologisch traject 
in Vlaanderen, gaande van archeologienota's tot opgravingen en eindverslagen.

Op volgende pagina kan u een introductie vinden van de diverse aspecten 
en procedures van het archeologisch traject.

.. toctree::
   :maxdepth: 1

   intro_archeotraject


Onroerenderfgoedrichtplannen
============================

Het Onroerenderfgoeddecreet introduceerde het :term:`onroerenderfgoedrichtplan` als een nieuw 
instrument voor een strategisch en tegelijk uitvoeringsgericht onroerenderfgoedbeleid. Essentieel 
in de totstandkoming van onroerenderfgoedrichtplannen zijn de brede samenwerking met andere 
sectoren en besturen, de participatie van de lokale actoren, de uitvoeringsgerichtheid en de 
eventuele inzet van beleidsinstrumenten uit andere beleidsvelden.

De Vlaamse regering keurt een :term:`onroerenderfgoedrichtplan` goed. Er wordt een onderscheid 
gemaakt tussen onroerenderfgoedrichtplannen per thema en onroerenderfgoedrichtplannen per gebied. 
Beide plannen ontwikkelen een visie op maat ofwel voor een welbepaald thema, bijvoorbeeld religieus 
patrimonium, ofwel op maat van een afgebakend geografisch gebied, bijvoorbeeld een riviervallei. Een 
onroerenderfgoedrichtplan stimuleert een geïntegreerde benadering bij de ontwikkeling van het 
onroerend erfgoed om in samenwerking met andere sectoren en bestuursniveaus verschillende doelstellingen 
te formuleren en te realiseren. Via een aan het onroerenderfgoedrichtplan gekoppeld actieprogramma kan 
uitvoering worden gegeven aan de visie.

Een actieprogramma onroerend erfgoed somt de instrumenten en middelen op die ter beschikking staan van 
de administratieve overheden en die vanuit onroerenderfgoedoogpunt nuttig of noodzakelijk zijn om de 
toekomstvisie, aandachtspunten en beheersdoelstellingen uit het onroerenderfgoedrichtplan te verwezenlijken.

Onroerenderfgoedrichtplannen vervangen de ankerplaatsen als instrument om, voortbouwend op de beginselen 
vastgelegd in het Europees Landschapsverdrag uit 2000, een transversaal en meer participatief 
landschapsbeleid vorm te geven. Ze worden opgemaakt op basis van gegevens die zijn opgenomen in een of 
meerdere vastgestelde inventarissen onroerend erfgoed. 

In een latere fase kan een onroerenderfgoedrichtplan geheel of gedeeltelijk worden vertaald in 
een :term:`erfgoedlandschap`, dat wordt afgebakend in een :term:`RUP`.

Handhaving
==========

De specifieke :term:`handhaving` van de regelgeving omtrent onroerend erfgoed valt uiteen 
in twee verschillende vormen:

   - De *'zachte' handhaving* met bestuurlijke instrumenten zoals 
     de :term:`raadgeving` of :term:`aanmaning`;
   - De *'harde' handhaving* die bestaat uit een mix van bestuurlijke en gerechtelijke 
     handhavingsinstrumenten zoals de :term:`minnelijke schikking` of de :term:`herstelvordering`.